Ga direct naar hoofdinhoud

Geschiedenis NEMO

In 1923 richt schilder Herman Heijenbrock het Museum van den Arbeid op. De naam verandert in 1954 in het Nederlands Instituut voor Nijverheid en Techniek (NINT). Deze voorgangers van NEMO zijn gehuisvest op de Rozengracht en de Tolstraat in Amsterdam. De rode lijn in 100 jaar: grote liefde voor wetenschap en technologie en gedreven directeuren en medewerkers.

Het begin: 1923

Vooruitgangsvertrouwen

Herman Heijenbrock was industrieschilder, zijn thema’s: techniek en arbeid. In zijn museum wilde hij een plek geven aan zijn grote verzameling objecten en schilderijen. Ook wilde hij zijn enthousiasme voor technologie overbrengen op jonge bezoekers.

Persoonlijke fascinaties

Naast industrialisatie en het vertrouwen in de vooruitgang werd het museum ook gekenmerkt door de persoonlijke fascinaties van Heijenbrock. Het bleef daarmee vooral Heijenbrocks persoonlijke verzameling. Mede door de economische crisis van de jaren dertig en de Tweede Wereldoorlog kon het museum niet uitgroeien tot een serieus nationaal technisch museum.

Het NINT: 1954-1983

Wederopbouwjaren: 1945-1970

In de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog wordt de vaderlandse industrie gezien als dé motor achter economische groei. Een nieuw bestuur en een nieuwe directeur, W. Heldoorn, zoeken naar een nieuwe naam voor het museum. Het wordt: het Nederlands Instituut voor Nijverheid en Techniek.

Het NINT wil kinderen enthousiast maken voor industrie en technische beroepen. De tentoonstellingen bootsen industriezalen na met foto’s, producten, modellen en schema’s. Ook worden er technische films vertoond voor de jeugd en worden ouders uitgenodigd op voorlichtingsavonden over de studie- en beroepskeuze van hun kinderen.

Neutraler terrein: 1970-1983

In de jaren zeventig begint het geloof in de vooruitgang te wankelen. De maatschappelijke kritiek op technologie en industrie neemt sterk toe. Het NINT verplaatst daarom zijn activiteiten naar neutraler terrein. Het wordt een instituut dat een didactische aanvulling bood op het onderwijs: natuurkunde, chemie, techniek en het nieuwe fenomeen computers.

Na 1979 komt er meer aandacht voor Amerikaanse voorbeelden van science centra waarin speelsheid een leidend thema is om kinderen kennis te laten maken met techniek. Een nieuw directieteam introduceert begin jaren tachtig wetenschapstheater en een technische speeltuin voor zeer jonge kinderen. Deze koers sluit perfect aan op de tijdsgeest. In 1983 verhuist het NINT van de Rozengracht naar de Tolstraat.

Nieuwe koers: 1988 - 1999

Op weg naar het science center

Onder leiding van een nieuwe directeur, Joost Douma, zet het NINT vanaf 1988 een nieuwe koers in. Een projectorganisatie begint met werven van medestanders en fondsen. In het museum verandert de opstelling op de begane grond van de Tolstraat in een voorloper van het science center.

NewMetropolis

In 1997 opent na jaren van voorbereiding NewMetropolis in het huidige groene gebouw aan het Oosterdok boven op de IJtunnel. Een krachtig en vernieuwend gebouw dat past bij de nieuwe koers. NewMetropolis wil bezoekers van alle leeftijden nieuwe vaardigheden leren via spellen en interactieve tentoonstellingsobjecten. Het krijgt internationaal veel aandacht maar na anderhalf jaar moet het zijn koers veranderen vanwege grote exploitatietekorten.

Wetenschap als basis: 2000 - 2022

Alle wetenschappen

Met directeur Michiel Buchel, aangetreden in 2003, wordt steeds sterker de nadruk gelegd op wetenschap. De naam verandert dan ook in science center NEMO en later in NEMO Science Museum. Het publiek maakt kennis met wetenschap door er zelf mee aan de slag te gaan. Niet alleen de natuurwetenschappen zijn fascinerend, maar álle wetenschappen. Deze basis biedt eindeloze mogelijkheden om mensen te inspireren: tentoonstellingen, programma’s, evenementen binnen en buiten het gebouw, een journalistiek platform en natuurlijk de historische erfgoedcollectie.

Publiekstrekker

Steeds meer mensen weten de weg naar het museum te vinden. NEMO staat steevast in de top vijf van best bezochte musea in Nederland en ook online en in het onderwijs komen steeds meer mensen in aanraking met het merk.

Toekomst: 2023 - nu

In 2023 viert NEMO haar eeuwfeest. Onder leiding van algemeen directeur Géke Roelink zet NEMO de deuren wagenwijd open. Iedereen is welkom om de uitdagingen van nu en de toekomst aan te gaan, met wetenschap en technologie. Om samen te zoeken naar antwoorden op de grote vraagstukken van deze tijd: schaarste, klimaatverandering, biotechnologie, nieuwe connectiviteit, artificiële intelligentie.