Experimenteren met een onderzoeker

Door zelf te experimenteren leren kinderen over de wereld op hun heen. Wanneer kinderen op een goede manier begeleid worden, leren ze beter te experimenteren. Maar hoe doe je dat, goed begeleiden? En welke aanpak werkt het beste?

Kleuters speelden bij twee museumopstellingen. Terwijl zij speelden werden zij begeleid door een getrainde testleidster. De testleidster begeleidde de kinderen op één van drie manieren:

1. Zij stelde open vragen en maakte bemoedigende opmerkingen
2. Zij beschreef onderdelen van de opstelling of uitkomsten van het spel en maakte bemoedigende opmerkingen
3. Zij maakte enkel bemoedigende opmerkingen

Het spel van de kinderen werd opgenomen op video en later systematisch geanalyseerd. Ouders vulden een vragenlijst in over de executieve functies (aandachtspanne) van het kind.

De onderzoekers keken of er een verband was tussen het type uitleg dat de testleider gaf en het niveau van experimenteren van de kinderen. Tevens onderzochten zij dit verband anders was voor kinderen met een lage en hoge aandachtspanne.

Uit de resultaten bleek dat het hardop verslag doen van het spel van het kind een goede manier van begeleiden is: kinderen waarbij de testleidster onderdelen van de opstelling of uitkomsten van het spel beschreef experimenteerden even goed of beter dan kinderen waarbij de testleidster open vragen stelde.

Ten slotte bleek bij één opstelling dat de mate waarin kinderen profiteerden van het type uitleg afhankelijk was van de aandachtspanne van het kind: kinderen met een lage aandachtspanne hadden baat bij verslag doen of enkel bemoedigende opmerkingen, terwijl kinderen met een hoge aandachtspanne alleen baat hadden bij verslag doen.

Ondanks dat jonge kinderen tegenwoordig goed vertegenwoordigd zijn in science musea, is er nog weinig onderzoek naar de leerervaringen van deze groep in musea. Het hands-on bezig zijn, het experimenteren staat centraal in het leren van jonge kinderen over wetenschap en techniek. Omdat het bezoek van jonge kinderen aan musea gewoonlijk intensief wordt begeleid door volwassenen, is een belangrijke vraag hoe ouders het experimenteren van kinderen optimaal kunnen begeleiden. In dit onderzoek zoomen we in op het geven van uitleg. We vragen welk type uitleg kinderen optimaal stimuleert tijdens het experimenteren en wat de rol van aandacht van het kind hierin is.